Voorbewerking
De klimaatatlas-applicatie zelf heeft een redelijk eenvoudige werking: op basis van parameters en wegingsfactoren stellen we maatlatten samen die resulteren in een indicatie voor het risico op slechte waterkwaliteit.
Maar van die parameters moeten eerst de waarden worden bepaald en weggeschreven naar het bronbestand met watervlakken en/of peilgebieden. Dit gebeurt op verschillende manieren:
- parameterwaarden afleiden uit SOBEK-modelresultaten
- parameterwaarden afleiden uit klimaatdata
- parameterwaarden afleiden uit gebiedskenmerken
De uitkomsten van deze voorbewerkingen komen uiteindelijk terecht in de watervlakkenkaart en/of peilgebiedenkaart. Van daaruit worden ze door de desktop-applicatie verwerkt in de maatlatten.
In dit hoofdstuk bespreken we hoe we data uit modellen, klimaatscenario's en gebiedskenmerken verwerken tot input voor de Klimaatatlas.
Het nabewerken van SOBEK-resultaten tot input voor de klimaatatlas is een tweetrapsraket.
- Eerst exporteren we statistische kentallen van de gevraagde waterkwaliteitsparameter naar een SQLite database. Dit doen we met het programma HydroToolbox van Hydroconsult (de community edition is kosteloos te gebruiken). Voor ieder DELWAQ-segment in het SOBEK-model worden percentielwaarden van de parameter weggeschreven naar de tabel WQPOINTSTATISTICS.
- Met het Python-script sqlite_percentiles_to_polygons.py interpoleren we ruimtelijk de percentielwaarden en leggen we die vast voor ieder peilgebied en watervlak. Het resultaat wordt weggeschreven naar GeoPackage files (.gpkg).
De GeoPackage zal een laag met polygonen (watervlakken en/of peilgebieden) bevatten met een gegevensveld voor iedere combinatie van klimaatscenario, kwaliteitsparameter en percentielwaarde.
Het resultaat kan bijvoorbeeld een veld zijn met de naam 2014_ResTim_0.5. Dit veld bevat voor het klimaatscenario 2014 de 50-percentielwaarde (mediaan) van de parameter verblijftijd (ResTim in SOBEK geheten).
Voorbeeld van een ruimtelijk geïnterpoleerde waterkwaliteitsparameter uit SOBEK: de 50-percentielwaarde van verblijftijd, geïnterpoleerd naar de watervlakken.
Een van de belangrijkste factoren bij de totstandkoming van slechte waterkwaliteit is de watertemperatuur. Omdat die sterk gerelateerd is aan de luchttemperatuur hebben we de volgende rekenregels ontwikkeld. Als representant voor de watertemperatuur hebben kozen we de watertemperatuur die gemiddeld ééns per jaar gedurende een hele week wordt overschreden.
We kwamen tot de volgende toewijzing van de representatieve temperatuur van ieder waterlichaam:
- Meren en plassen: 23.19 graden celcius. Deze waarde is afgeleid uit een temperatuurreeks.
- Vaarten en kanalen: 23.59 graden celcius. Ook deze waarde is afgeleid uit een temperatuurreeks.
- Sloten: -1.4841 * waterdiepte + 25.373
Voor het klimaatscenario 2085 hebben we eenvoudigweg 3.5 graad opgeteld bij de hierboven vermelde waarden en functies.
Bodemsoort en landgebruik zijn belangrijke gebiedskenmerken wanneer het gaat om de belasting van het oppervlaktewater met vermestende stoffen.