Skip to content

Latest commit

 

History

History
96 lines (87 loc) · 4 KB

basics.md

File metadata and controls

96 lines (87 loc) · 4 KB
Raw

Help/documentatie

  • <command> --help of (soms) <command> -h: beknopt overzicht voor command
  • man <command>: hulp over commando command
  • man <filename>: hulp over configuratiebestand filename
  • man -k <keyword>: zoeken naar onderwerp keyword
  • help <command>: hulp over ingebouwde commando's van de shell

Navigeren in man-pages

  • zoeken: /word zoekt naar word (bevestigen met Enter)
  • n: naar volgend zoekresultaat
  • G: naar einde
  • q: afsluiten (quit)

Software

Package manager: apt

  • vooraf ALTIJD apt update --> pakket database synchroniseren met Internet
  • apt <command> <package>: commando toepassen op package (meerdere scheiden met spatie)
    • install: installeren
    • remove: verwijderen, configuratie bijhouden
    • purge: verwijderen incl. config
    • show: info tonen
    • -y: ja, ik ben zeker!
  • Updates installeren: apt <command>
    • upgrade: updates installeren, niets verwijderen
    • full-upgrade: updates & overbodige verwijderen
    • autoremove: overbodige verwijderen, ook als optie mogelijk: --auto-remove

Start een upgrade best in een screen om problemen te vermijden als je SSH-verbinding wordt onderbroken

Low-level: dpkg

  • dpkg --list: alle geïnstalleerde pakketten oplijsten
  • dpkg -i <package.deb>: pakket installeren uit *.deb bestand

Gebruikers, groepen, rechten

Gebruikers

  • whoami: naam huidige gebruiker tonen
  • su - <user>: switch user (user==blank --> root)
  • adduser: gebruiker toeveogen
  • passwd: wachtwoord wijzigen
  • passwd <user>: wachtwoord voor user resetten (enkel root)
  • groups <user>: groepen voor user tonen (of huidige gebruiker indien niet opgegeven)
  • usermod -aG <group> <user>: gebruiker toevoegen aan groep(en) (meerdere groepen: scheiden met komma's)
    • Belangrijke groepen: sudo (mag sudo), netdev (mag wpa_cli)
    • RPi-specifiek: gpio, i2c, spi

Rechten

  • ls -l: rechten & owner tonen voor bestanden
  pi@raspberry:~ $ ls -l
  total 102436
  lrwxrwxrwx  1 root root          4 Dec  9 17:41 run -> /run
  drwxr-xr-x  6 root root       4096 Dec  9 18:27 spool
  -rw-------  1 root root  104857600 Dec  9 17:44 swap
  |---------    ---- ----  |-------- grootte (bytes)
  |    |         |    |
  |    |         |    owner (group)
  |    |         owner (user)
  |    rechten: owner/group/others telkens Read-Write-eXecute
  type: d=directory, l=symbolic link, -=file, ...
  • chown <user>[:<group>] <file>: wijzig eigenaar (user of user+group) van file
  • chgrp <group> <file>: wijzig eigenaarsgroep van file
  • chmod <mode> <file>: wijzig mode (permissies)
    • absoluut: bv. chmod 644 <file>: huidige rechten vervangen
    • relatief: bv. chmod +x <file>: huidige rechten behouden en eXecute toevoegen
    • octaal: 4 = Read, 2 = Write, 1 = eXecute
    • bv. chmod 754 <file>:
      • 7 = read + write + execute voor user
      • 5 = read + execute voor groep
      • 1 = enkel read voor others (de rest van de wereld)

Scripts uitvoeren:

  • eerst chmod +x <script>: execute permissie geven
  • dan uitvoeren met vermelding expliciet pad (in huidige directory: ./script)

Services (daemons)

  • Beheer: systemctl {start|stop|reload|restart|status} <service>
    • niet elke service ondersteunt bv. reload --> RTFE!
  • Autostart: systemctl {enable|disable} <service>
  • Problemen?
    • check de status van de service: systemctl status <service>!
    • Netwerkservice? check ook of er effectief iets luistert op de verwachte poort: bv. ss -ltn
      • -l: enkel open (listening) ports
      • -t: enkel TCP (UDP: -u)
      • -n: poortnummers i.p.v. namen uit /etc/services
      • -4, -6: enkel IPv4/v6
      • Dual-stack (IPv4+IPv6) wordt getoond als IPv6!
    • raadpleeg de log van systemd met journalctl -xe
      • -x: extra uitleg tonen waar mogelijk
      • -e: spring meteen naar het einde
    • logfiles: te vinden in /var/log
      • /var/log/messages, /var/log/syslog: algemene logs
      • veel programma's hebben eigen log --> ls -l /var/log